113 წელი გავიდა მას შემდეგ, რაც გორში, ადგილობრივ გაზეთში
გამოქვეყნებულმა მასალამ მაშინდელი ხელისუფლების უკმაყოფილება
გამოიწვია.
კერძოდ, საქმე ეხება 1912 წლის 5 დეკემბრის ნომერს, სადაც ბაირონის
თარგმანი გამოქვეყნდა. თბილისის საცენზურო კომიტეტმა გაზეთის
ზედამხედველს ზაქარია ქიტიაშვილს გამოუგზავნა წერილი, რომლითაც
ითხოვდა გარკვევას, ნამდვილად ბაირონის თარგმანი იყო თუ არა
ლექსი.
ეს ამბავი დეტალურად არის აღწერილი წიგნში ,,გორის პირველი გაზეთი'',
რომელიც 2008 წელს, გორის უნივერსიტეტმა დაბეჭდა. წიგნში
ვკითხულობთ:
,,ლექსი, რომელსაც საცენზურო კომიტეტი მიუთითებს კატეგორიულ წერილში,
1912 წლის 5 დეკემბერს გამოქვეყნდა გაზეთ ,,ქართლის'' #64-ე ნომერში.
იგი სანდრო შანშიაშვილს უთარგმნია და ასეთ დაუსათაურებია: ,,თარგმანი
ბაირონიდან''.''
,,თუ რა იყო ბაირონის ამ ლექსის თარგმნისა და დაბეჭვდის მიზანი, და
რატომ მოჰყვა საცენზურო კომიტეტის საკმაოდ მწვავე რეაქცია, ეს დიდი
ინგლისელი პოეტის გადმოქართულებული სტრიქონებიდან იკითხება:
- მითხარ, ვიდრემდის სულს
გხუთავდეს შავი წყვდიადი?
- აღსდექ და მტერსა გამოჰგლიჯე შენი მამული,
.......
- თუ მამულისთვის განიწირნენ - არა კვდებიან:
- მათი სახელი შვილიშვილსა გადაეცემა,
- მათი ამბავი გულს აღუგზნებს შემდეგ თაობას,
- ბრძოლით მოკვდება, მტრის ფეხქვეშ კი არ
დაეცემა''
,,ბაირონის ლექსის პათოსის და საქმის გარკვევა საცენზურო კომიტეტმა
თავის ოფიციალურ წარმომადგენელს მიანდო. როდესაც დაარწმუნეს, რომ
ლექსი ნამდვილად ბაირონისაა და არავითარ საწინააღმდეგოს მთავრობისას
არ შეიცავს, კომიტეტი მხოლოდ რედაქტორის გაფრთხილებით დაკმაყოფილდა.''
- აღნიშნულია წიგნში.
გორის გაზეთი ,,ქართლი'' 1912 წელს გამოუვიდა. მისი დამფუძნებელი იყო
ამხანაგობა ,,ქართლი'', რომელსაც ზაქარია ქიტიაშვილი ხელმძღვანელობდა.
რედაქტორი იაკობ ცინცაძე.
გორელებმა გაზეთის გამოცემის ნებართვა გუბერნატორისგან 1912 წლის 29
მაისს მიიღეს. 24 ივნისს კი პირველი ნომერი გამოვიდა. გაზეთი 1913
წელს დაიხურა.
