Статьятæ
"Æскъола куы фæдæн, раст йеуæд уыдис демократийы
,,Цы куы зæгъай, чи йæхи барæй ацыд, чи…
Земфирæ, Зинæ æмæ Изо уыцы рæстæджы райгуырдысты, кæд Бордзомæй
Гудзаргоммæ
Сæрды ам уæ бон нæ æсуыдзæн равзарат чи бынæттон
Турманты Валийайы хæдзар Суканатубаны хъæуы къуымтæй сæ рæсугъддæр
ახალი ამბები
15 ოქტომბერს ,,კოსტაობა'' აღინიშნება
15 ოქტომბერს, ლაგოდეხში, სოფელ არეშფერანში კოსტაობა აღინიშნება.
სახალხო დღესასწაული კოსტა ხეთაგუროვის ხსოვნას უკავშირდება.
კოსტა (კონსტანტინე) ლევანის ძე ხეთაგუროვი დაიბადა 1859 წელს სოფ. ნარში, ჩრდილოეთი ოსეთში. ის საყოველთაოდ მოიაზრება, როგორც ოსური ლიტერატურის დამფუძნებელი; პოეტი, განმანათლებელი, მხატვარი.
ბიოგრაფიული ცნობების მიხედვით, 1871-1881 წწ. სწავლობდა სტავროპოლის ვაჟთა გიმნაზიაში; 1881-1885 წწ. პეტერბურგის სამხატვრო აკადემიაში; უსახსრობის გამო მიატოვა სწავლა, დაბრუნდა ოსეთში და როგორც პოეტი და მხატვარი შეუდგა შემოქმედებით მოღვაწეობას; გახდა ოსი ხალხის აღიარებული ტრიბუნი და ბელადი ცარიზმის წინააღმდეგ მიმართულ ეროვნულ-განმათავისუფლებელ მოძრაობაში;
1891-1896 და 1899-1902 წლებში ორჯერ იყო გადასახლებული; 1903 წელს მძიმედ დაავადდა და ვეღარ დაუბრუნდა შემოქმედებითსა და საზოგადოებრივ მოღვაწეობას. გარდაიცვალა 1906 წლის 1 აპრილს.
ცნობილია, რომ მისი თაოსნობით ვლადიკავკაზში ქართული სკოლა დაარსდა. ინიციატორები კოსტა ხეთაგუროვი და მიხეილ ყიფიანი იყვნენ. 1880-იან წლებში, ვლადიკავკაზში მცხოვრები ქართველი თემისთვის სკოლის გახსნასთან დაკავშირებით, მიმართეს ქალაქის ხელმძღვანელობას. ყიფიანი მაშინ თერგის ოლქის მიწათმოწყობის სამსახურის უფროსი იყო.
ვლადიკავკაზის ქართული სკოლის შესახებ არაერთი მასალა იბეჭდებოდა იმ დროინდელ ქართულ პრესაში:
"ვლადიკავკაზის სკოლამ ნათლად გვაჩვენა, თუ რა შეუძლია კარგად ორგანიზებულს სკოლას. იგი იქცა ცხოვრების ბირთვად ვლადიკავკასელ ქართველთათვის. ის ისე შეიყვარეს, რომ მცირერიცხოვანმა ქართველებმა ცალკე შენობაც ააშენეს სკოლისათვის და ეკლესიისათვის და თვითონვე იხდიან ყოველივეს ქირას." (ი. გოგებაშვილი, ივერია, 1899წ. N265).
"ამ სკოლამ, მისმა დამაარსებლებმა და პედაგოგებმა — მ. ყიფიანმა, კ. ხეთაგუროვმა, ლ. ბოცვაძემ, გ. ნათაძემ და სხვათ დაიმსახურეს არნახული პოპულიარობა, სიმპატია და პატივისცემა. ქართული სკოლა იცის ყველამ: რუსებმა, ოსებმა, სომხებმა, ვისაც არ ვკითხე, ყველამ მიმასწავლა თუ სად მდებარეობდა ის." (ივერია, 1895წ. ეკატერინე გაბაშვილი).
კოსტა (კონსტანტინე) ლევანის ძე ხეთაგუროვი დაიბადა 1859 წელს სოფ. ნარში, ჩრდილოეთი ოსეთში. ის საყოველთაოდ მოიაზრება, როგორც ოსური ლიტერატურის დამფუძნებელი; პოეტი, განმანათლებელი, მხატვარი.
ბიოგრაფიული ცნობების მიხედვით, 1871-1881 წწ. სწავლობდა სტავროპოლის ვაჟთა გიმნაზიაში; 1881-1885 წწ. პეტერბურგის სამხატვრო აკადემიაში; უსახსრობის გამო მიატოვა სწავლა, დაბრუნდა ოსეთში და როგორც პოეტი და მხატვარი შეუდგა შემოქმედებით მოღვაწეობას; გახდა ოსი ხალხის აღიარებული ტრიბუნი და ბელადი ცარიზმის წინააღმდეგ მიმართულ ეროვნულ-განმათავისუფლებელ მოძრაობაში;
1891-1896 და 1899-1902 წლებში ორჯერ იყო გადასახლებული; 1903 წელს მძიმედ დაავადდა და ვეღარ დაუბრუნდა შემოქმედებითსა და საზოგადოებრივ მოღვაწეობას. გარდაიცვალა 1906 წლის 1 აპრილს.
ცნობილია, რომ მისი თაოსნობით ვლადიკავკაზში ქართული სკოლა დაარსდა. ინიციატორები კოსტა ხეთაგუროვი და მიხეილ ყიფიანი იყვნენ. 1880-იან წლებში, ვლადიკავკაზში მცხოვრები ქართველი თემისთვის სკოლის გახსნასთან დაკავშირებით, მიმართეს ქალაქის ხელმძღვანელობას. ყიფიანი მაშინ თერგის ოლქის მიწათმოწყობის სამსახურის უფროსი იყო.
ვლადიკავკაზის ქართული სკოლის შესახებ არაერთი მასალა იბეჭდებოდა იმ დროინდელ ქართულ პრესაში:
"ვლადიკავკაზის სკოლამ ნათლად გვაჩვენა, თუ რა შეუძლია კარგად ორგანიზებულს სკოლას. იგი იქცა ცხოვრების ბირთვად ვლადიკავკასელ ქართველთათვის. ის ისე შეიყვარეს, რომ მცირერიცხოვანმა ქართველებმა ცალკე შენობაც ააშენეს სკოლისათვის და ეკლესიისათვის და თვითონვე იხდიან ყოველივეს ქირას." (ი. გოგებაშვილი, ივერია, 1899წ. N265).
"ამ სკოლამ, მისმა დამაარსებლებმა და პედაგოგებმა — მ. ყიფიანმა, კ. ხეთაგუროვმა, ლ. ბოცვაძემ, გ. ნათაძემ და სხვათ დაიმსახურეს არნახული პოპულიარობა, სიმპატია და პატივისცემა. ქართული სკოლა იცის ყველამ: რუსებმა, ოსებმა, სომხებმა, ვისაც არ ვკითხე, ყველამ მიმასწავლა თუ სად მდებარეობდა ის." (ივერია, 1895წ. ეკატერინე გაბაშვილი).
Æндæр æмæ æндæр
Ног хабæрттæ
Популярон ногдзинæдтæ
 |
Ацы фарсыл рапарахатгонд æрмæджытæ ирон æвзагмæ тæлмацгонд æрцыдысты Стыр Британийы æмæ Цæгат Ирландийы баиугонд паддзахады фæсарæйнаг хъуыддæгты минис¬трады финансон æххуысæй. Уыдоны мидис æнæхъæнæй авторы бæрндзинад у æмæ ницæй тыххæй нæй гæнæн æркаст цæуой куыд Стыр Британийы æмæ Цæгат Ирландийы баиугонд паддзахады фæсарæйнаг хъуыддæгты министрады æмæ, иумæйагæй, баиугонд паддзахады хицауады, позицийы равдыстдзинад. |
Materials published on this web-site are translated into Ossetian language with financial support of Foreign Commonwealth Office of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland. Their content is the sole responsibility of the author and can under no circumstances be regarded as reflecting the position of the Foreign Commonwealth Office of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland or more generally that of the United Kingdom Government. |
