Статьятæ
"Æскъола куы фæдæн, раст йеуæд уыдис демократийы
,,Цы куы зæгъай, чи йæхи барæй ацыд, чи…
Земфирæ, Зинæ æмæ Изо уыцы рæстæджы райгуырдысты, кæд Бордзомæй
Гудзаргоммæ
Сæрды ам уæ бон нæ æсуыдзæн равзарат чи бынæттон
Турманты Валийайы хæдзар Суканатубаны хъæуы къуымтæй сæ рæсугъддæр
ახალი ამბები
სოფლის შიდა ქუჩები ახლადადმოსული ხეებითაა დაფარული.მეზობლები ერთმანეთს ამ ქუჩებით უკავშირდებიან. ღობეები მოშლილია.
,,ჩემზე ლამაზი ეზო ვის აქვს?“ - გვითხრა ვალია თურმანოვმა, როდესაც სოფელ სუქანაანთუბნის ქუჩები გავიარეთ და მის სახლს მივადექით.
,,ეს არის ჩემი სახლის ქუჩა, მაგრამ სულ ტალახიანია. ყოველ წელს ამბობენ, რომ გზები იხრეშებაო, მაგრამ ამ ქუჩაზე არავინ ყრის ხრეშს. ქვემოთ ლერის წინ ყრიან ხოლმე, მაგრამ იქ რა საჭიროა ხრეში. იქ ისედაც ხრეშიანი გზაა““ - გვეუბნება ვალია.
საუბარში ჭიშკარს აღებს. შევდივართ ეზოში. ვხედავთ, რომ სახლამდე ჯერ კიდევ დიდი ბაღი უნდა გავიაროთ, რომელიც ბორცვზეა გაშენებული.
შემოდგომის ფოთლების წყალობით, გზას სუფთად მივიკვლევთ.
ვალია თურმანოვის სახლი სოფელ სუქანაანთუბნის ერთ-ერთ ყველაზე ლამაზ კუთხეში დგას. აქედან ერთის მხრივ ჩანს ძამის ხეობის ულამაზე სივრცე, მეორეს მხრივ ყინწვისის ეკლესიის მთები. სამხრეთით კი სიმინდის ყანებია გაშლილი.
,,აქ ყველანაირი მოსავალი მოდიოდათ ხოლმე, აბსოლუტურად, ყველანარი ბოსტნეული მოდიოდა – სტაფილო, ჭარხალი... ნაწილდებოდა მერე ოჯახებში. ხორბალი მოდიოდა იმდენი, რომ სახლებში თითო ოთახი ივსებოდა განაწილების დროს“ - ამბობს ჩვენი მასპინძელი.
ერთ დროს ვალიას ოჯახში 80-მდე სული საქონელი იზრდებოდა. დღეს ბოსლები ცარიელია, ეზოში მხოლოდ რამდენიმე ქათამი დადის, 3 კატა და ერთი ძაღლი.
,,ჩვენს სახლში თითქმის ყველაფერი გვყავდა. ძალიან დიდი მეურნეობა გვქონდა. სადღაა ეს ყველაფერი. მე აღარ შემიძლია მოვლა, მარტო ამ კატებსა და ძაღლს ველაპარაკები“ - ამბობს ვალია.
ის ამ სოფელში დაიბადა, რომელსაც სუქანაანთუბანი ქვია. უხვმოსავლიანობის გამო, ხეობელებმა ეს სახლი უწოდეს. ვალიამ დაამთავრა უმაღლესი სასწავლებელი. შემდეგ დაოჯახდა ხარაგაულის რაიონის სოფელ ვერტყვიჭალაში. წლების განმავლობაში ხაშურში ბუღალტრად მუშაობდა.
მის მშობლიურ სოფელში, სუქანაანთუბანში, 1990-იან წლებში ცუდი ამბები დატრიალდა. ქართულ-ოსური კონფლიქტის დროს, ოსი მოსახლეობა იძულებული გახდა, ჩრდილოეთ ოსეთში გახიზნულიყო. სოფელი თითქმის დაიცალა.
ეს იძულებითი მიგრაცია თურმანოვების უბანსაც შეეხო.
1995 წლის შემდეგ ხეობაში სასულიერო პირები გამოჩნდნენ. ცარიელ სახლებში სახლდებოდნენ. მშვიდობიანის დროს, მოსახლეობამაც უკან დაბრუნება დაიწყო, მაგრამ ჩრდილოეთ ოსეთში წასული ოჯახები დიდი ხნის განმავლობაში, ვერ ახერხებდნენ დაბრუნებას.
ვალია თურმანოვმა გადაწყვიტა მამის სოფელში მამაპაპური სახლის შენარჩუნება, ამიტომ აქ ცხოვრება გადაწყვიტა. თუმცა, აღნიშნავს, რომ საკმაოდ მძიმე პირობებში უწევს ცხოვრება:
,,მე მინდა, რომ მქონდეს სასმელი წყალი; მინდა, რომ მქონდეს გზა. ტაქსით როცა მოვდივარ, მიჭირს სახლამდე ამოსვლა მანქანით. მჭირდება, რომ გარეგანათება იყო. ჩვენს ვიყოთ განათებულ სოფელში, რას ვაშავებთ“ - ამბობს ვალია.
საუბარში, ბიძაშვილი მერი თურმანოვი ესტუმრა. მერი და ვალია უბანს აცოცხლებენ. ფიქრობენ, რომ წელსაც რთული ზამთარი იქნება, როგორც შარშან, რადგან ბევრი არაფერი შეცვლილა; არც გაზი, არც გზა...
,,შარშან მთელი დღეები ვისხედით და გაყინულ ხეებს ვუყურებდით. გვინდა, რომ დაბრუნდეს ახალგაზრდობა. იყვნენ აქ.“
ვალია თურმანოვი - სუქანაანთუბნიდან
სოფლის შიდა ქუჩები ახლადადმოსული ხეებითაა დაფარული.მეზობლები ერთმანეთს ამ ქუჩებით უკავშირდებიან. ღობეები მოშლილია.
,,ჩემზე ლამაზი ეზო ვის აქვს?“ - გვითხრა ვალია თურმანოვმა, როდესაც სოფელ სუქანაანთუბნის ქუჩები გავიარეთ და მის სახლს მივადექით.
,,ეს არის ჩემი სახლის ქუჩა, მაგრამ სულ ტალახიანია. ყოველ წელს ამბობენ, რომ გზები იხრეშებაო, მაგრამ ამ ქუჩაზე არავინ ყრის ხრეშს. ქვემოთ ლერის წინ ყრიან ხოლმე, მაგრამ იქ რა საჭიროა ხრეში. იქ ისედაც ხრეშიანი გზაა““ - გვეუბნება ვალია.
საუბარში ჭიშკარს აღებს. შევდივართ ეზოში. ვხედავთ, რომ სახლამდე ჯერ კიდევ დიდი ბაღი უნდა გავიაროთ, რომელიც ბორცვზეა გაშენებული.
შემოდგომის ფოთლების წყალობით, გზას სუფთად მივიკვლევთ.
ვალია თურმანოვის სახლი სოფელ სუქანაანთუბნის ერთ-ერთ ყველაზე ლამაზ კუთხეში დგას. აქედან ერთის მხრივ ჩანს ძამის ხეობის ულამაზე სივრცე, მეორეს მხრივ ყინწვისის ეკლესიის მთები. სამხრეთით კი სიმინდის ყანებია გაშლილი.
,,აქ ყველანაირი მოსავალი მოდიოდათ ხოლმე, აბსოლუტურად, ყველანარი ბოსტნეული მოდიოდა – სტაფილო, ჭარხალი... ნაწილდებოდა მერე ოჯახებში. ხორბალი მოდიოდა იმდენი, რომ სახლებში თითო ოთახი ივსებოდა განაწილების დროს“ - ამბობს ჩვენი მასპინძელი.
ერთ დროს ვალიას ოჯახში 80-მდე სული საქონელი იზრდებოდა. დღეს ბოსლები ცარიელია, ეზოში მხოლოდ რამდენიმე ქათამი დადის, 3 კატა და ერთი ძაღლი.
,,ჩვენს სახლში თითქმის ყველაფერი გვყავდა. ძალიან დიდი მეურნეობა გვქონდა. სადღაა ეს ყველაფერი. მე აღარ შემიძლია მოვლა, მარტო ამ კატებსა და ძაღლს ველაპარაკები“ - ამბობს ვალია.
ის ამ სოფელში დაიბადა, რომელსაც სუქანაანთუბანი ქვია. უხვმოსავლიანობის გამო, ხეობელებმა ეს სახლი უწოდეს. ვალიამ დაამთავრა უმაღლესი სასწავლებელი. შემდეგ დაოჯახდა ხარაგაულის რაიონის სოფელ ვერტყვიჭალაში. წლების განმავლობაში ხაშურში ბუღალტრად მუშაობდა.
მის მშობლიურ სოფელში, სუქანაანთუბანში, 1990-იან წლებში ცუდი ამბები დატრიალდა. ქართულ-ოსური კონფლიქტის დროს, ოსი მოსახლეობა იძულებული გახდა, ჩრდილოეთ ოსეთში გახიზნულიყო. სოფელი თითქმის დაიცალა.
ეს იძულებითი მიგრაცია თურმანოვების უბანსაც შეეხო.
1995 წლის შემდეგ ხეობაში სასულიერო პირები გამოჩნდნენ. ცარიელ სახლებში სახლდებოდნენ. მშვიდობიანის დროს, მოსახლეობამაც უკან დაბრუნება დაიწყო, მაგრამ ჩრდილოეთ ოსეთში წასული ოჯახები დიდი ხნის განმავლობაში, ვერ ახერხებდნენ დაბრუნებას.
ვალია თურმანოვმა გადაწყვიტა მამის სოფელში მამაპაპური სახლის შენარჩუნება, ამიტომ აქ ცხოვრება გადაწყვიტა. თუმცა, აღნიშნავს, რომ საკმაოდ მძიმე პირობებში უწევს ცხოვრება:
,,მე მინდა, რომ მქონდეს სასმელი წყალი; მინდა, რომ მქონდეს გზა. ტაქსით როცა მოვდივარ, მიჭირს სახლამდე ამოსვლა მანქანით. მჭირდება, რომ გარეგანათება იყო. ჩვენს ვიყოთ განათებულ სოფელში, რას ვაშავებთ“ - ამბობს ვალია.
საუბარში, ბიძაშვილი მერი თურმანოვი ესტუმრა. მერი და ვალია უბანს აცოცხლებენ. ფიქრობენ, რომ წელსაც რთული ზამთარი იქნება, როგორც შარშან, რადგან ბევრი არაფერი შეცვლილა; არც გაზი, არც გზა...
,,შარშან მთელი დღეები ვისხედით და გაყინულ ხეებს ვუყურებდით. გვინდა, რომ დაბრუნდეს ახალგაზრდობა. იყვნენ აქ.“
Æндæр æмæ æндæр
Популярон ногдзинæдтæ
 |
Ацы фарсыл рапарахатгонд æрмæджытæ ирон æвзагмæ тæлмацгонд æрцыдысты Стыр Британийы æмæ Цæгат Ирландийы баиугонд паддзахады фæсарæйнаг хъуыддæгты минис¬трады финансон æххуысæй. Уыдоны мидис æнæхъæнæй авторы бæрндзинад у æмæ ницæй тыххæй нæй гæнæн æркаст цæуой куыд Стыр Британийы æмæ Цæгат Ирландийы баиугонд паддзахады фæсарæйнаг хъуыддæгты министрады æмæ, иумæйагæй, баиугонд паддзахады хицауады, позицийы равдыстдзинад. |
Materials published on this web-site are translated into Ossetian language with financial support of Foreign Commonwealth Office of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland. Their content is the sole responsibility of the author and can under no circumstances be regarded as reflecting the position of the Foreign Commonwealth Office of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland or more generally that of the United Kingdom Government. |
