Шида Картлийы Информацион Центр
Новости
На школьном балконе в селе Кодавардисубани по утрам стоят и глядят на дорогу трое детей.
05:00 / 02.04.2021
"Почти все сбережения и доход, что у нас были, мы потратили в течение этого одного года.
23:17 / 26.03.2021
Село Земо-Ормоци находится в том месте ущелья Таны, где две реки – Баланисхеви
01:47 / 28.02.2021
Именно в то время, когда им больше всего нужна забота других, некоторые из них одиноки,
01:31 / 23.02.2021
архив
«« ноября 2024 »»
п в с ч п с в
28293031 1 2 3
4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 1
ახალი ამბები
სოფელ ტყვიავის მეტსახელები - სტუდენტის კვლევა
,,ტყვიავში მოყვანილ რძალს სახელით კი არ მიმართავენ, არამედ მისი გვარისაგან ან სოფლისაგან აწაროებენ ახალ სახელს. მაგალითად, ერედვიდან – ერედვულა, ფრისულა, ბელოთულა, ვანათულა, არცევულა, დმენურა, დიცულა, ბერულა, მაისურა – მაისურაძე, კასრაულა – კასრაძე, კახნიაური – კახნიაშვილი და მრავალი სხვა'' - წერია მასალაში, რომელიც გორის უნივერსიტეტის სტუდენტთა სამეცნიერო ჟურნალშია შეტანილი.

სტუდენტმა სოფელ ტყვიავში კნინობითი ხასიათის სახელები შეაგროვა, რომლებიც მრავალფეროვნებით გამოირჩევა. როგორც სტუდენტი წერს, დროის სიმცირის გამო კიდევ ბევრი დარჩა მოსაძიებელი.

მან და მისმა ხელმძღვანელმა  მასალები დააჯგუფეს და ცალკე გამოყეს ეპითეტიანი სახელები, მაგალითად, მეკუბოვე, ჭყივილა, მეფეჩე, მეწისქვილე, მედოლე, მჭედელი მიხა.

გარეგნობა ფიზიკური მდგომარეობა: გოდორა (განიერი), ხვედა (მძიმე), რიჟა (წითელი თმის გამო), ჯაგარა (შავი და გაუპარსავი თმის გამო), ბატკანა (ხუჭუჭა თმის გამო), წოწოლა (სიმაღლის გამო), ზანგო(სიშავის გამო), დიდთავა (დიდი თავი აქვს), ვოლკი (მგლის თვისებების გამო), კაკანა (ბევრი ლაპარაკი იცის), პუშკინა (ხუჭუჭი თმის გამო), იმერელი (წარმოშობით იმერელია), ყბაჩო ( დიდი ყბების გამო), ყურა (დიდი ყურების გამო) და სხვა.

ხასიათის თავისებურება, ქცევა: ტრაბახა (ტრაბახი უყვარს), დორბლიანი (ლაპარაკის გამო დორბლებს ყრის), ჩუმი (ლაპარაკი არ იცის), დოღრიალა (ენაზე არაფერი ადგება), ლაღუნა (უსაქმურია), ჯრიამულა (ყველაფერზე ლაპარაკობს), ჩხავანა(მყვირალა), ფოცხვერა (სიფიცხის გამო).

მიმსგავსება გარეგნობის ან რაიმე თვისების მიხედვით: სტალინი (სტალინის მიმსგავსებით), ლენინი (ლენინის მიმსგავსებით), ბლოხინი (ფეხბურთელის მიმსგავსებით), მეცნიერი (განვითარებული კაცი), ავღანელი (დაუნდობელია), უდარდელა (არაფრის დარდი არ ააქვს), ბონდარენკო (რუსი კოლია).

ზედმეტი სახელებისგან ნაწარმოები ფორმები: აბაზაანი, ბატკანაანი, ჭარებლიაანი, უჭუაანი, შარვალაანი, წოპლაანი, გინგოლაანი, მიკიჩაანი, სებოაანი, სრიალაანი, ოსკოტიაანი, ენდელაანი, მაგრამ ფაქიზოაანთი, საქოაანთი, ჩიტიკოაანთი, კოკობაანთი, ტუხაანთი, თობეგაანთი, ჭუკიაანთი, ჭაღარაანთი, ჯადოაანთი, და სხვა.

,,შეგროვილი გვაქვს ათასზე მეტი ასეთი სახელი, შეგროვებას ვაგრძელებთ წარმოდგენილი მეტსახელები დიდად არ განსხვვდება ერთმანეთისგან წარმოების და მოტივაციის მიხედვით, მაგრამ გვაქვს ერთი ტიპის სახელები, რომლებიც ქალის მეტსახელებია. ჩვენი სოფლის დიალექტები ლექსიკური, ენობრივი მასალა თითქმის აღურიცხავია და უნდა ითქვას, რომ აქ ბევრი მათ შორის მთის რეგიონებიდან ჩამოსული ხალხი სახლობს. მართალია ახლა ძნელია, მაგრამ მაინც იგრძნობა მეტყველებაში ამა თუ იმ დიალექტების თავისებურება. მოსახლეობაში ჯერ კიდევ არის ხსოვნა ამა თუ იმ გვარის მომდინარეობის შესახებ. მომავალში ამ მიმართულებით საჭიროა მეტი მუშაობა და ჩვენი ვალია სოფლის ელემენტებმა საპატიო ადგილი დაიმკვიდროს მეცნიერებაში.'' - აღნიშნულია ნაშრომში.

მასალაში განხილულია ასევე სოფლის სახელის წარმოშობის საკითხიც:

,,შემორჩენილია ასეთი გადმოცემა, რომ გვერდისძირის სოფელ კულბითში ტყვიას მოიპოვებდნენ და დასამუშავებლად ამ ადგილზე ჩამოჰქონდათ ურმებით და ტყვიავი ამიტომ ეწოდაო. მეორე ვერსიით ვითომ აქ დიდი ტყე ყოფილა გაუჩეხავთ, სოფელი გაუშენებიათ და ტყვიავი ამიტომ შეარქვესო.'' - წერია ნაშრომში.


წყარო: სოფელ ტყვიავის მეტსახელები; თ. დემეტრაშვილი; ჰუმანიტარული ფაკულტეტის ბაკალავრიატის სტუდენტი; ხელმძღვანელი: ნ.ოთინაშვილი, ასოცირებული პროფესორი
Print E-mail
FaceBook Twitter
Другие новости
Новости
В селе Хидистави две недели назад одновременно заразилось
"Поэтому я так настроен, я ещё много дел сделаю", - добавил наш хозяин.
Несмотря на то, что уже два года в мире свирепствует пандемия, на горийском
популярные новости
Кошкеби – село в Горийском муниципалитете, населенное этническими осетинами
"Я здесь родился и вырос, никуда не уезжал, однако у меня нет гражданства Грузии,
00:50 / 17.06.2020
Ткемлована – село, переоформленное по конкордату
Господин Мурад вернулся во двор. Достал сигарету, прикурил и глубоко затянулся.
12:54 / 27.07.2020
Чанчаха
"Я и снов здесь не вижу … в снах я там, где родилась, и где сделала первые шаги, в Грузии.
01:00 / 21.06.2020
Русские военные отметили в лесу т.н. границу красной краской
"Эти отметки мы обнаружили в лесном массиве, расположенном между оккупированным Лопани
00:50 / 25.06.2020