წინასაარჩევნო, საარჩევნო და პოსტსაარჩევნო პერიოდში, ანუ მაშინ, როცა პოლიტიკოსების აქტიურობა იზრდება და მათი განცხადებების გაშუქება მედიასა და სოციალურ ქსელში იმატებს, ქალი პოლიტიკოსები დისკრიმინაციული კამპანიების სამიზნეები უფრო ხშირად ხდებიან. სწორედ ამ კამპანიებს და ქალთა რეპრეზენტაციას აკვირდებოდა მედიის განვითარების ფონდი და კვლევის შუალედური შედეგებიც გამოაქვეყნა.

კვლევა, სახელწოდებით “სექსიზმი და გენდერული სტერეოტიპები სოციალურ მედიაში” 3 თვიანი მონიტორინგის (4 აგვისტოდან 4 ნოემბრის ჩათვლით) შედეგებს ასახავს. მონიტორინგის შედეგად სექსისტური სიძულვილის ენის/გენდერული სტერეოტიპიზაციის სულ 213 შემთხვევა გამოვლინდა. გამოვლენილი დარღვევები სამ თემატიკას ეხებოდა: პოლიტიკა, გენდერი და კანონმდებლობა. ყველაზე მეტი დარღვევა — 136 შემთხვევა პოლიტიკის თემაზე გამოვლინდა, რაც მეტწილად წინასაარჩევნო პოლიტიკურ პროცესს და მასში მონაწილე სუბიექტებს უკავშირდებოდა. ამ თემატიკის ქვეშ გაერთიანდა ის შემთხვევები, რომლებშიც ქალი პოლიტიკოსები სექსისტური სიძულვილის ენის და სტერეოტიპიზაციის სამიზნეები ხდებოდნენ მათი პოლიტიკური კუთვნილების და საქმიანობის გამო. მეორე თემატიკის, გენდერის მიხედვით 75 შემთხვევა იყო, სადაც გენდერული ნიშნით დისკრიმინაციის ფაქტებია გაერთიანებული, რომლის სამიზნეც ქალი პოლიტიკოსები მათი გენდერული იდენტობის გამო გახდნენ.

ქალებს პოლიტიკაში თავს ესხმიან მორალური კრიტერიუმებით, კიცხავენ გენდერული სტერეოტიპებით, დასცინიან და შეურაცხყოფას აყენებენ გარეგნული მახასიათებლისა და გონებრივი შესაძლებლობების ნიშნით, მათ მიმართ იყენებენ სექსისტურ ენას და დამოკიდებულებაში შეინიშნება ეიჯიზმიც.

"მნიშვნელოვანია, ერთმანეთისგან გაიმიჯნოს დისკრედიტაციის კამპანია, რომელსაც ადგილი აქვს პოლიტიკური საქმიანობის გამო და დისკრედიტაციის კამპანია, რომლის საფუძველი არის გენდერული იდენტობა. მიუხედავად იმისა, რომ პირველ შემთხვევაში მოტივაცია არის პოლიტიკური ოპონირება და არა გენდერული იდენტობა, სექსისტურ ენას ორივე შემთხვევაში მიმართავენ, რაც ქალებს დისკრედიტაციის კამპანიების მიმართ უფრო მოწყვლადებს ხდის. ასეთი ტიპის მონიტორინგი სამომავლოდაც მნიშვნელოვანი იქნება, როგორც პრობლემების იდენტიფიცირების კუთხით, ასევე, ამ პრობლემების დაძლევაზე დისკუსიის ინიცირების მხრივაც, ყველა იმ აქტორის მონაწილეობით, ვინც ამ საკითხებზე მუშაობს", — განაცხადა MDF-ის აღმასრულებელმა დირექტორმა, თამარ კინწურაშვილმა.

აღსანიშნავია, რომ დისკრედიტაციის კამპანიაში სწორედ გენდერულ სტერეოტიპებს იყენებენ, თუმცა თვითონ კამპანიის დაწყების მიზეზი პოლიტიკური საქმიანობა ხდება.

"ელენე ხოშტარიას წინააღმდეგ კამპანია პატრიოტთა ალიანსის რუსული კავშირების შესწავლის მოთხოვნით პროკურატურისთვის მის მიმართვას უკავშირდებოდა. ეს იყო პოლიტიკური პროცესის შემადგენელი, მაგრამ პრობლემაა, როდესაც პოლიტიკური ოპონირების პროცესში ხაზგასმა ოპონენტის "კაცურ თვისებებზე" ხდება და შეურაცხმყოფელი ტერმინები გამოიყენება", — ამბობს თამარ კინწურაშვილი.

ელენე ხოშტარიამ პროკურატურაში განცხადება მას შემდეგ შეიტანა, რაც ცენტრმა დოსიემ პატრიოტთა ალიანსის რუსეთიდან დაფინანსების შესახებ ჟურნალისტური გამოძიება გამოქვეყნა.

სოციალურ ქსელში ელენე ხოშტარიას ახსენებდნენ რუსეთში მიღებულ განათლებას და ამით მას რუსეთისადმი კეთილგაწყობას აწერდნენ, ამის პარალელურად კი, ხოშტარიას შეურაცხყოფას აყენებდნენ მისი "არაქალური" ქცევების გამო.



სიძულვილის ენის ადრესატები ხდებიან არამარტო ოპოზიციის წარმომადგენელი ქალები, არამედ ხელისუფლების წარმომადგენლებიც. მაგალითად, პრეზიდენტი, სალომე ზურაბიშვილი ხშირადაა მსგავსი თავდასხმების მსხვერპლი. ერთ-ერთი ასეთი შემთხვევა იყო მაშინ, როცა პრეზიდენტმა ქუთაისის უნივერსიტეტის გახსნაზე სიტყვა "საშვილიშვილო" არასწორად წარმოთქვა. სოციალური ქსელების მომხმარებლებმა ზურაბიშვილის მიერ წარმოთქმული სიტყვა კიდევ უფრო დაამახინჯეს და სხვა მნიშვნელობა მისცეს.შედეგად მივიღეთ ჩვეულებრივი დეზინფორმაციული კამპანია, რომლის მსხვერპლიც საქართველოს პრეზიდენტი გახდა.

"მისთვის ქართული არ არის პირველი ენა და ხაზგასმა ხდება სწორედ ამაზე, მის ციტატებს ამახინჯებენ. საზოგადოება მოწყვლადია და მარტივად დაიჯერებს მისი მხრიდან ასეთი ციტატის წარმოთქმას, რომელსაც კომიკური ელფერი აქვს", — აცხადებს თამარ კინწურაშვილი.

ეს შემთხვევა მისი ინტელექტუალური უნარების დაკნინებას ისახავდა მიზნად. მას შემდეგ, რაც ფაქტების გადამოწმების პლატფორმამ “მითების დეტექტორმა” ფეისბუკთან Third party Fact-Checking program-ის ფარგლებში ეს ინფორმაცია ფეისბუკზე ყალბად მონშნა, ციტატის გაყალბების შემთხვევა თავად ანგარიშის მფლობელმა წაშალა.



MDF-ის მკვლევარი, ქეთი მსხილაძე განგვიმარტავს, თუ რატომ გვხვდება სოციალურ ქსელებში სექსისტური დისკრიმინაციული გამოვლინებები ასე ხშირად.

"სექსიზმი საკმაოდ გავრცელებულია. ქალების მიმართ დისკრიმინაციული განწყობა და დამოკიდებულება, ასევე, სექსისტური ენის გამოყენება ხშირია და ეს განსაკუთრებით სოციალურ მედიაში შეიმჩნევა. ტრადიციულმა მედიამ, ტელევიზიებმა თანდათან ისწავლეს, რა არის გენდერული დისკრიმინაცია, რა არის სექსისტური ენა და, წინა წლებთან შედარებით, იქ იშვიათად გვხვდება. სოციალურ მედიაში, რომელიც არ რეგულირდება (არც უნდა რეგულირდებოდეს), სრული თავისუფლება აქვთ და, რასაც უნდათ და როგორც უნდათ, ისე წერენ", — ხსნის ქეთი მსხილაძე.

მკვლევრის თქმით, ისეთ ტერმინოლოგიას, როგორსაც ქალი პოლიტიკოსების მიმართ იყენებენ, კაცი პოლიტიკოსების შეფასებისას ნაკლებად შევხვდებით.

"ისეთ პატრიარქალურ საზოგადოებაში, როგორიც საქართველოა, ქალების შესახებ არსებობს სტერეოტიპი, რომ მათი ადგილი პოლიტიკაში არ არის, რადგან პოლიტიკას სხვა უნარები სჭირდება, რომლებიც თითქოს კაცებს უფრო აქვთ განვითარებული", — აცხადებს ქეთი და სწორედ აღნიშნულს ასახელებს ანგარიშის შექმნის მთავარ მოტივაციად.

რაც შეეხება სექსისტური სიძულვილის ენის პრევენციის ან აღმოფხვრის მეთოდებს, ორივე რესპონდენტი თანხმდება, რომ სოციალურ ქსელში ერთ-ერთი მთავარი იარაღი დარეპორტება, ასევე ყალბი ინფორმაციის შემთხვევაში “მითების დეტექტორის” ფეისბუკთან პარტნიორობის პროგრამის გამოყენებაა, რომელიც მცდარი პოსტების ფეისბუკზე მონიშვნის შესაძლებლობას იძლევა. სხვა საჯარო სივრცეებში კი, ქალების დისკრედიტაციას საუბრითა და არგუმენტებით უნდა ვებრძოლოთ.

კვლევა, ისევე როგორც გენდერთან დაკავშირებული სხვა საკითხები ხელმისაწვდომია ახალ ვებ-გვერდზე www.genderbarometer.ge, რომელიც გაეროს განვითრების პროგრამის (UNDP) და შვედეთის მთავრობის მხარდაჭერით შეიქმნა და გენდერული ნიშნით დისკრიმინაციის შემთხვევების მხილებასა და ამ მხრივ საზოგადოებრივი ცნობიერების ამაღლებას ისახავს მიზნად.